🎲 Kamu Yararına Çalışan Vakıflara Yapılan Bağışlar
Belediyelerdışında genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara da yukarıda belirtilen şartlarda gelir vergisi mükelleflerince yapılan bağış ve yardımlar beyan edilen gelirlerinden indirim olarak dikkate
Yapılanbağış ve yardımın beyan edilecek kurum kazancından indirilebilmesi için:-Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, - İl özel idarelerine,-Belediyeler ve köylere,-Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara,-Kamu yararına çalışan derneklere,
Genelve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere, köylere, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara veya kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılan bağışlar, aşağıdaki şartlarla kurum kazancının tespitinde
Gelir Vergisi Kanununun 89/4 üncü maddesi ve Kurumlar Vergisi Kanununun 10/1-c maddesi uyarınca kamu yararına çalışan derneklerle, Cumhurbaşkanınca/Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımların toplamı, beyan edilen gelirin veya kurum kazancının %5’ini, (gelir vergisi mükellefleri için
b Kamu Yararına Çalışan Dernekler ile Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara Yapılan Bağışlar. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler, kamu yararına çalışan dernekler, Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar
kamuyararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10'unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi
Genelve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflara da aynı nitelikte bağış yapılabilir
4 Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış
Cumhurbaşkanı’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, Kamu yararına çalışan derneklere, Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara, 5520. 10/1-c. Nakdî ve Aynî. Kurum kazancının % 5’i. Sınırsız. İndirim. 2. Yukarıdaki kuruluşlara bağışlanacak olan, - Okul, - Sağlık tesisi,
0DxhMea. Ramazan ayı; yardımlaşma, paylaşma düşüncesinde olanlar için fırsat olarak görülür. Karşılık beklenmeksizin yapılan bu erdemli davranışı devlet de teşvik ediyor. Vergi avantajı sağlıyor… Şirketlerin yaptığı bağışlar da, şahısların yaptığı bağışlar da, her ikisi de vergi hesabında indirim olarak dikkate alınabiliyor. Şahsen beyanname verenlerin gelir türleri farklı olabilir Kira geliri, ücret geliri, gayrimenkul satış kazancı, kâr payı kazancı… Hangi kazanç türünün elde edildiğinin de önemi yok. Eğer beyanname veriliyorsa, vergiye tabi gelir de varsa, bağışlar da indirim konusu yapılabiliyor. Ancak bağış yapılan kuruma göre değişen veya bağış yapanın kazanç durumuna göre değişen yasal kriterler de var. TAMAMI DÜŞÜLEBİLİR Şirketler kurumlar vergisi beyannamesindeki, şahıslar gelir vergisi beyannamesindeki vergiye tabi gelirlerinden Kızılay’a ve Yeşilay’a yaptıkları nakdi bağışların tamamını herhangi bir oran veya tutar sınırı olmaksızın indirebiliyorlar. Gelir Vergisi Kanunu Md. 89 ve Kurumlar Vergisi Kanunu Kızılay ve Yeşilay’a makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı beyan edilen kazançtan matrahtan indirilebiliyor. YÜZDE 5 SINIRI Kamu kuruluşlarına ve vergi muafiyeti tanınmış vakıflara yapılan bağışlar, vergiye tabi kazancın yüzde 5’ine kadar yapıldığında vergi matrahından düşülebiliyor. Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5’ini aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar kazançtan indirilebiliyor. RAMAZAN ERZAKLARI Ramazan’a özel diyebileceğimiz bir uygulama da çalışanlara erzak teslimi… İşletmeler, kendi çalışanlarına da Ramazan ayında özellikle gıda yardımı, erzak kolisi yardımında bulunabiliyor. Bu kez yardım yapan işletmelerin vergi ödemesi gerekiyor yalnız. Erzak bedellerinin ücret gibi görülüp bordroya dahil edilmesi dolayısıyla üzerinden gelir vergisi ve damga vergisinin hesaplanıp ödenmesi gerekiyor. Söz konusu vergilerin hesaplanmasından sonra ücret gideri olarak işletmenin kazancından erzak tutarı düşülebiliyor. MATBAACILARIN HATTATLARLA ORTAK KADERİ 2008 yılında ilk olarak e-fatura kullanılmaya başlanılmıştı. Turkcell, Vodafone, Türk Telekom şirketleri ilk olarak Maliye’den e-fatura düzenleme yetkisi almışlardı. Bugün ticaretin çok büyük kısmı e-fatura üzerinden dönüyor artık. Tabi ki bu teknolojik değişimin de kaybedeni var Matbaacılar. Matbaalara kağıt fatura siparişi neredeyse hiç gitmiyor artık. Üç asır önce; matbaa geç de olsa İbrahim Müteferrika tarafından ülkeye getirildiğinde hattatlar işsiz kalmışlardı… Şimdi; hattatların yaşadığı işsizlik sorununu üç yüz yıl sonra bu kez Maliye anlaşmalı matbaacılar’ yaşıyor… Geçiş dönemi için devletten destek istiyor matbaacılar… Yeni sektörlere geçiş yapabilmek için kredi desteği, matbaa makinelerini elden çıkarmak/ihracat yapabilmek için kolaylıklar… Yaşanan değişimin boyutu büyük, etkilenen matbaacıların ekonomik sorunları da büyük. Devlet desteği olmadan sağlıklı geçiş mümkün görünmüyor. 27 Nisan 2021 / Hürriyet gazetesi.
Kurumlar Açısından İndirilebilir Bağış ve Yardımlar Erdem KARABULUT SMMM – Kıdemli Denetçi [email protected] Giriş 5520 sayılı KVK’nın 1 inci maddesinde; sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadî kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadî işletmeler ile iş ortaklıklarının Kurumlar Vergisine tabi olduğu ve kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluştuğu belirtilmiştir. Kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluşması nedeniyle Kurumlar tarafından kurum kazancından indirilebilecek bağış ve yardımlar 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun yanında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nda da belirtilmiştir. Gelir Vergisi Kanununa Göre Kurumlar Tarafından İndirilebilir Bağış ve Yardımlar. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40/10 uncu Maddesi Gıda Bankacılığı 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40 ıncı maddesinin 5281 sayılı Kanunun 43/8-a maddesi ile değişik 10 uncu fıkrasında; “Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak*** maddelerinin maliyet bedeli.” hükmüne yer verilmiştir. Maliye Bakanlığı 21 Mart 2004 Tarih ve 25409 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 251 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışlara ilişkin usul ve esasları düzenlemiştir. Buna göre; a Bağışı kabul edecek dernek veya vakfın tüzüğünde veya senedinde ihtiyacı bulunanlara gıda yardımı yapabilmesine ilişkin hükümlerin bulunması gerekmektedir. Bununla beraber, dernek veya vakfın başka alanlarda da faaliyet gösteriyor olmasının, kamuya yararlı dernek veya vergiden muaf vakıf olup olmamasının uygulama açısından herhangi bir önemi bulunmamaktadır. b Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliğinde olması gerekmektedir. Yapılacak bağışlar şartlı olarak bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtılmak üzere yapılmalıdır. c Bağışa konu mal bedeli Vergi Usul Kanununun 232 inci maddesinde belirtilen fatura düzenleme sınırının altında kalsa dahi mutlaka fatura ile belgelendirilecek ve ayrıca taşıma için sevk irsaliyesi düzenlenecektir. ç Bağışlanan mala ilişkin bilgileri eksiksiz olarak içerecek fatura, bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecektir. Mal bedeli olarak faturada, bağışa konu malın maliyet bedeli yüklenilen katma değer vergisi hariç yazılı olacaktır. Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresinin yer alması zorunludur. d Dernek ve vakıflar kendi mevzuatlarının öngördüğü belgeleri düzenleyecek ve bağış yapanlara bir örneğini vereceklerdir. e İşletmeye dahil malların bağışlanması durumunda bu malların maliyet bedeli Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesi çerçevesinde gider kaydedilir. Bu işlem, faturanın bir yandan gelir bir yandan da gider kaydedilmesi suretiyle gerçekleştirilir. f Gıda bankacılığı kapsamında yapılan bağışlar 3065 sayılı Kanunun 17/2-b maddesine göre katma değer vergisinden müstesnadır. Kısmi istisna mahiyetindeki bu teslimin bünyesine giren katma değer vergisi tutarının indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. Bu nedenle, bağışın yapıldığı dönemde, bağışlanan gıda maddelerinin iktisabı dolayısıyla yüklenilen katma değer vergisi tutarının hesaplanması ve aynı döneme ait katma değer vergisi beyannamesinin “kısmi istisna kapsamına giren işlemler” bölümüne 229 kodu ve gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddeleri açıklaması ile dahil edilmesi, aynı tutarın defter kayıtlarında “indirim KDV” hesaplarından çıkarılarak, gider hesaplarına aktarılması g 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6/2 inci maddesinde “Safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır” ifadesi yer almakta olup Gelir Vergisi Kanunu’nun 37 ila 51 inci maddeleri Kurumlar Vergisi mükellefleri açısından da geçerlidir. Bu nedenle söz konusu bağışlar doğrudan gider yazılarak Kanunen Kabul Edilmeyen Giderlere ve İndirimlere dahil edilmeksizinkurum kazancının tespitinde dikkate alınabilecektir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa Göre Kurumlar Tarafından İndirilebilir Bağış ve Yardımlar. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-c Maddesi Kamuya ve Vergi Muafiyeti Tanınan Vakıflara ve Kamu Yararına Çalışan Derneklere Yapılan Makbuz Karşılığı Bağışlar 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-c maddesinde “Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5’ine kadar olan kısmı.” hükmüne yer verilmiştir. Ayrıca 1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “ Kurum kazancının %5’i ile sınırlı bağış ve yardımlar” kısmında söz konusu indirimin usul ve esaslarına ilişkin açıklamalara yer verilmiştir. Buna göre; a Söz konusu bağış ve yardım genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara yapılmalıdır. b Yapılan bağış karşılığında mutlaka makbuz alınmalıdır. c Karşılıksız olmalı yapılan bağış herhangi bir şarta bağlanmamalıdır. ç Beyannamede ayrıca gösterilmek suretiyle sadece ilgili dönem kazancından indirilebilecektir. e Ayni olarak yapılan bağışlarda 3065 sayılı KDV Kanununun 17/2-b maddesine göre KDV’den istisna olan bu teslimlere ilişkin KDV indirim konusu yapılamayacak olup gider ya da maliyet unsurudur. Bu nedenle bağış ve yardım tutarı KDV dahil tutar olarak dikkate alınmalıdır. f Kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımların tutarı, o yıla ait kurum kazancının %5’i ile sınırlıdır. İndirilebilecek bağış ve yardım tutarının tespitinde esas alınan kurum kazancı, 1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde zarar mahsubu dahil giderler ile iştirak kazançları istisnası düşüldükten sonra, indirim ve istisnalar düşülmeden önceki [Ticari bilanço kârı – iştirak kazançları istisnası + geçmiş yıl zararları] tutar biçiminde tanımlanmıştır. Örnek 1 1 Vergi Öncesi Ticari Kâr + TL 2 5520 KVK 10/1-c %5 ile Sınırlı Bağışlar KKEG + TL 3 Diğer KKEG’ler + TL 4 Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimler - TL 5 Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İndirim ve İstisnalar - TL 6 Geçmiş Yıllar Zararları - TL 7 %5 lik İndirime Esas Kurum Kazancı 1+2+3-4-5-6 TL 8 İndirilebilir %5’lik Bağış ve İndirim Tutarı - TL 9 Kurumlar Vergisi Matrahı TL Yukarıda yer verilen örnekte şayet 7 no’lu satır 0 veya - olsaydı söz konusu bağış kurum kazancından indirilemeyecek, Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak bırakılacaktı. Örnek 2 1 Vergi Öncesi Ticari Kâr + TL 2 5520 KVK 10/1-c %5 ile Sınırlı Bağışlar KKEG + TL 3 5520 KVK 10/1-ç %100 ile Sınırlı Bağışlar KKEG + TL 4 5520 KVK 10/1-d %100 ile Sınırlı Bağışlar KKEG + 5 Diğer KKEG’ler + TL 6 Zarar Olsa Dahi İndirilecek İstisna ve İndirimlerİştirak Kazancı - TL 7 Kazancın Bulunması Halinde İndirilecek İndirim ve İstisnalar Arge-Yatırım İndirimi Bağış ve Yardımlar kurum kazancı çıkması halinde bu kısma dahil edilecek ancak bağış ve yardıma esas Kurum Kazancı tespit edilirken bu kısma ekleme yapılmayacak - TL 8 Geçmiş Yıllar Zararları - TL 9 %5 lik İndirime Esas Kurum Kazancı 1+2+3-4+5-6-7-8 TL 10 İndirilebilir 5520 KVK 10/1-c %5 ile Sınırlı Bağışlar TL 11 İndirilebilir 5520 KVK 10/1-ç %100 ile Sınırlı Bağışlar TL 12 İndirilebilir 5520 KVK 10/1-d %100 ile Sınırlı Bağışlar TL 13 Kurumlar Vergisi Matrahı — Yukarıda yer verilen örnekte 9 no’lu satır TL olarak gerçekleşmiş bu nedenle 5520 sayılı KVK 10/1-c %5 ile Sınırlı Bağışların TL lik kısmı, 5520 sayılı KVK 10/1-d %100 ile Sınırlı Bağışların ise TL lik kısmı kurumlar vergisi matrahından indirilememiştir. Yukarıda açıkladığımız üzere ayni yapılan bağış ve yardımlarda KDV dahil bedel dikkate alınmış ve %5’lik sınır belirlenmesinde gider ya da maliyet yazılan KDV tutarlarıda dikkate alınmıştır. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-ç Maddesi Kamuya Okul, Sağlık Tesisi, Yurt, Huzurevi, Çocuk Yuvası vb. Binası Bağışlanması, İnşaat Edilmesi veya Faaliyetini Sürdürmesi İçin Yapılan Bağışlar 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-ç Maddesinde; “c bendinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak kapasitesinden az olmamak kaydıyla öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı” hükmü yer almaktadır. Ayrıca 1 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “ Eğitim ve sağlık tesislerine ilişkin bağış ve yardımlar” kısmında konu ile ilgili açıklamalar bulunmaktadır. Buna göre; a Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamaların, b Söz konusu tesislerin inşası için yukarıda belirtilen kamu kuruluşlarına yapılan her türlü bağış ve yardımların, c Mevcut okul, sağlık tesisi ve öğrenci yurtları ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezlerinin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir. ç Söz konusu Kanun maddesinde kamuya yararlı dernekler ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar sayılmamakta olup sözü edilen tesislerin yapımı için yukarıda sayılan kuruluşlar dışında yer alan kamuya yararlı dernekler ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımlar ise o yılki kurum kazancının %5’i ile sınırlı olmak üzere5520 KVK 10/1-c bu kapsamda indirim konusu yapılabilecektir. d Söz konusu bağış kurum kazancı varsa indirim konusu yapılabilmekte, kazanç yetersizliği nedeniyle indirilemeyen kısım devreden mali yıl zararını ektilemeyip izleyen yıllarda indirilememektedir. Zira tarih ve GVK-21/2004-13 sayılı 21 Seri No’lu Gelir Vergisi Sirküleri 8 inci kısmında, gerek zarar beyanı gerekse gelirin yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen bağış ve yardımların daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılması veya zarar olarak devredilmesinin mümkün olmadığı belirtilmiştir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-d Maddesi Kültürel Çalışmalar İçin Yapılan Bağışlar 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-d Maddesinde; “Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılan veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen; 1 Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticarî olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesine, 2 Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarîsi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanmasına, 3 Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılmasına, 4 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işlerine, 5 Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmalarına, 6 Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirilmesi çalışmalarına, 7 Kültür envanterinin oluşturulması çalışmalarına, 8 Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanmasına, 9 Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve faaliyetler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatının tedariki ile film yapımına, 10 Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültür ve sanat faaliyetlerinin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmalarına, ilişkin harcamalar ile makbuz karşılığı yapılan bağış ve yardımların % 100’ü. Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibarıyla bu oranı, yarısına kadar indirmeye veya kanunî seviyesine kadar getirmeye yetkilidir.” hükmüne yer verilmiştir. Buna istinaden söz konusu bağışların Kurum kazancından indirilebilmesi için; a Makbuz karşılığında yapılması, b Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler ve köyler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlar tarafından yapılması veya Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen ya da desteklenmesi uygun görülen yukarıda sayılan çalışmalara ilişkin olması, c Bağış tutarında ya da daha fazla kurum kazancının bulunması,kurum kazancını aşan kısım indirilemez gerekmektedir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-e Maddesi Bakanlar Kurulunca Yardım Kararı Alınan Doğal Afetler Dolayısıyla Başbakanlık Aracılığı İle Makbuz Karşılığı Yapılan Ayni ve Nakdi Bağışlar 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-e Maddesinde; “Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığı yapılan aynî ve nakdî bağışların tamamı.” hükmüne yer verilmiş olup söz konusu bağışın kurum kazancından indirilebilmesi için a Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınması b Ayni ve nakdi bağışın makbuz karşılığı yapılması c Bağış tutarında ya da daha fazla kurum kazancının bulunması,kurum kazancını aşan kısım indirilemez gerekmektedir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-f Maddesi İktisadi İşletmeleri Hariç, Türkiye Kızılay Derneğine Makbuz Karşılığı Yapılan Nakdi Bağış Veya Yardımlar 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-f Maddesinde; “İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış veya yardımların tamamı.” hükmüne yer verilmiş olup söz konusu bağışın kurum kazancından indirilebilmesi için a İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine yapılması, b Ayni ya da nakdi bağış ve yardımın makbuz karşılığı yapılması, c Bağış tutarında ya da daha fazla kurum kazancının bulunması,kurum kazancını aşan kısım indirilemez gerekmektedir. 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-b Maddesi Amatör ya da Profesyonel Spor Dalları İçin Yapılan Sponsorluk Harcamaları 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-f Maddesinde; “21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17/6/1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si.” hükmüne yer verilmiştir. Tarih Ve 19120 Sayılı Resmi Gazete’de Yayımlanan 3289 Sayılı Gençlik Ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Ödül Ve Sponsorluk” Başlıklı Ek 3 Üncü Maddesine göre; Ulusal veya uluslararası gençlik ve spor hizmet ve faaliyetlerini desteklemek amacıyla gerçek ve tüzel kişiler; a Genel Müdürlüğün yıllık faaliyet programında yer alan ulusal ve uluslararası gençlik ve spor organizasyonları, b Sporcuların transfer bedelleri hariç olmak üzere spor kulüpleri ile federasyonların yıllık programlarında bulunan sporun yaygınlaştırılması ve sporcuların desteklenmesine yönelik resmî sportif faaliyetleri, c Kamu kurum ve kuruluşları ve yerel yönetimler ile spor kulüplerine ait spor tesislerinden Genel Müdürlükçe uygun görülenlerin yapımı, bakımı ve onarımı, d Federasyonların ve spor kulüplerinin sportif hizmet ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi için gerekli olan spor organizasyonları ile sportif araç, gereç ve malzemelerin temini, e Ferdî lisanslı sporcuların, Genel Müdürlük veya federasyonlarca ferdî olarak katılmalarına izin verilen ulusal veya uluslararası organizasyonları, f Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi ile Paralimpik Komitesinin sportif faaliyetlerine ilişkin hizmetleri, kapsamında sponsorluk yapabilirler. Bununla birlikte Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve tarih ve 25494 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliği” ne göre; Sponsorlar, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün gözetim ve denetiminde yapılan her türlü uluslararası resmi spor organizasyonları ile Genel Müdürlük tarafından yapımı ve/veya onarımı uygun görülen tesisler ile yarım kalan tesislerinin tamamlanması için ayni ve/veya nakdi yardımda bulunabilirler. Belirtilen yönetmelikte sponsorlardan sağlanacak hizmet ve yardımlar aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir. Uluslararası resmi spor organizasyonlarında organizasyonun her türlü giderini karşılamak üzere alınacak hizmetler ile sporcu ve antrenörlere yapılacak ayni ve/veya nakdi yardımlar; a Organizasyonun bir kısım giderlerini karşılamak üzere alınacak hizmetler, ayni ve/veya nakdi yardımlar, b Organizasyonun başlangıcında programlanmayan ancak, organizasyonun devamında ihtiyaç duyulan ilave hizmetler veya bu hizmetler için yapılacak ayni ve/veya nakdi yardımlar, c Organizasyonun yayını, tanıtımı, materyallerin hazırlanması, basımı ve yayımı gibi hizmetler veya bu amaçla yapılacak ayni ve/veya nakdi yardımlar, d Genel Müdürlük tarafından yapımı ve onarımı uygun görülen tesisler ile yarım kalan spor tesislerinin tamamlanması için; Onarım, yeni inşaat ile yarım kalan ve her hangi bir yüklenicinin taahhüdünde bulunan işler için hazırlanan hak edişlere yapılacak ödemeler, Her türlü gençlik ve spor tesislerinin yapımı, onarımı, tamamlanması, tefrişi, araç gereç malzeme ve teçhizat ve dekorasyonu için yapılacak hizmetler, ayni ve/veya nakdi yardımlar. Ayni Bağış ve Yardımların İndirime Esas Tutarlarının Belirlenmesi 5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/2 inci Maddesinde; “Bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değeri esas alınır” hükmü yer almaktadır. Buna göre; bir kurumlar vergisi mükellefi sahibi olduğu bir mal ya da hakkı bağışlarsa indirime esas bedel maliyet bedeli ya da kayıtlı bedeldir. Eğer bağışlanan mal amortismana tabi bir iktisadi kıymet ise indirime esas alınacak tutar birikmiş amortismanların düşülmesi ile bulunacak net defter değeridir.
Mesaj 4 RE DERNEK VE VAKIFLARA YAPILAN BAĞIŞLAR 2010-038 Kamuya Yararlı Dernekler 03/05/2010 SİRKÜLER 2010 / 038 KAMUYA YARARLI DERNEKLER VE AYRICALIKLARI Bu sirkülerimizde amacımız; sıklıkla karşılaşılan dernek bağış makbuzlarının gider kaydedilmesi ile ilgili sorulardan yola çıkarak “kamuya yararlı dernekler”e ilişkin genel bir açıklama yapmak, bu makbuzların şirketler açısından gider kaydedilebilme durumunu irdelemektir. 1-Kamuya Yararlı Dernek Statüsü Bilindiği üzere, Dernek statüsünde örgütlenen kuruluşlar 23 Kasım 2004 Tarih, 25649 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan 5253 sayılı “Dernekler Kanunu” hükümlerine göre kurulup faaliyet gösterirler. Kanunun 27. maddesi kamu yararına çalışan dernekleri tanımlamıştır; Kamu yararına çalışan dernekler, ilgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine, İçişleri Bakanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilir. Bir derneğin kamu yararına çalışan derneklerden sayılabilmesi için, en az bir yıldan beri faaliyette bulunması ve derneğin amacı ve bu amacı gerçekleştirmek üzere giriştiği faaliyetlerin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olması şarttır. Kamu yararına çalışan dernekler en az iki yılda bir denetlenir. Yapılan denetimler sonucunda düzenlenen raporlar üzerine, kamu yararına çalışan derneklerin organlarında görev alan üyeler veya ilgili personel, ağır hapis veya ağır para cezası verilmesini gerektiren suçların işlendiğinin tespit edilmesi halinde, geçici bir tedbir olarak İçişleri Bakanınca görevden uzaklaştırılabilir. Görevden uzaklaştırılanların yerlerine, kesin hükme kadar, öncelikle dernek üyelerinden olmak üzere görevlendirme yapılır. Kamu yararına çalıştıklarına karar verilen dernekler, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettikleri tespit edilirse, kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı kaldırılır. Kamu yararına çalışan derneklerin mallarına karşı suç işleyenler Devlet malına karşı suç işlemiş gibi cezalandırılır. Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kazanılması, kaybedilmesi ve gerekli belgeler ile diğer esas ve usuller ayrı bir yönetmelikte düzenlenmiştir. 31 Mart 2005 Tarih, 25772sayılı Resmi Gazete yayınlanan “Dernekler Yönetmeliği”nin 48 ve sonrası maddelerinde yer alan düzenlemeler şu şekildedir; ………. Kamu yararına çalışan dernek sayılma Madde 48 - Kamu yararına çalışan dernekler, Maliye Bakanlığının ve varsa ilgili bakanlıkların görüşü üzerine, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit edilir. Kamu yararı için aranacak şartlar Madde 49 - Kamu yararına çalışan derneklerden sayılmak için derneğin; a En az bir yıldan beri faaliyette bulunması, b Son bir yıl içindeki, 2005 yılı için belirlenen tutar olan , bu miktar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu uyarınca Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında arttırılmak suretiyle uygulanır. geçen alım ve satım işlemlerinin rekabet koşullarına uygun yapılması, c Amacı ve gerçekleştirdiği faaliyetlerin, üyelerinin dışında yerel veya ulusal düzeyde toplumun ihtiyaç ve sorunlarına yönelik çözümler üretecek ve toplumsal gelişmeye katkı sağlayacak nitelikte olması, d Yıl içinde elde ettiği gelirin en az yarısının bu amaçla harcanması, e Sahip olduğu mal varlığının ve yıllık gelirinin tüzüğünde belirtilen amacı gerçekleştirecek düzeyde olması gerekir. Bu durum, Bakanlık dernekler denetçileri tarafından düzenlenen rapor ile tespit ettirilebilir. Bu nitelikleri taşımadığı tespit edilen dernekler, kamu yararı kararı için, bu tespitin yapıldığı tarihten itibaren üç yıl geçmeden önce yeniden başvuramaz. Başvuru ve istenen belgeler Madde 50 - Kamu yararına çalışan derneklerden sayılmak isteyen dernekler, aşağıda belirtilen ekleri ile birlikte başvurularını dörder suret olarak mülki idare amirliğine yaparlar. a İlgili dernekler müdürlüğünce onaylanmış dernek tüzüğü, b Dernek üyelerinin sayısının belirtildiği yazı, c Derneğin şubelerinin sayısı ve yerinin belirtildiği yazı, d Derneğin kamu yararı yönünden; faaliyeti, yaptığı hizmetler ve gelecekte yapılması düşünülen işler hakkındaki raporu, e Son yıla ait mali bilanço ile gelir-gider tablosu veya işletme hesabı tablosu, f Derneğin taşınır ve taşınmaz mallarının listesi, g Kamu yararına çalışan derneklerden sayılması için yönetim kurulunun aldığı karar örneği. Başvurunun değerlendirilmesi Madde 51 - Başvurularda alınan belgelerin üçer adedi oluşturulan valilik görüşü ile birlikte bir ay içinde Bakanlığa gönderilir. Valilik görüşünde derneğin amacının ve faaliyetlerinin topluma yararlı sonuçlar verecek nitelikte ve ölçüde olup olmadığı ve kamu yararına çalışan derneklerden sayılıp sayılamayacağı açıkça belirtilir. İlgili bakanlıkların ve Maliye Bakanlığının da görüşü alındıktan sonra, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile dernek, kamu yararına çalışan derneklerden sayılır. Kamu yararına çalışan derneklerden sayılmaya ilişkin karar Bakanlıkça ilgili valiliğe bildirilir ve valilik tarafından başvuru sahiplerine bilgi verilir. Başvurusu reddedilenler buna ilişkin gerekçe ile birlikte ilgili valiliğe bildirilir ve valilik tarafından başvuru sahiplerine bilgi verilir. Kamu yararına çalışan dernek statüsünün kaybedilmesi Madde 52 - Kamu yararına çalışan derneklerin, denetimler sonunda bu niteliklerini kaybettiği anlaşılırsa; Maliye Bakanlığının ve varsa ilgili bakanlıkların görüşü alınarak, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla haklarında alınan kamu yararına çalışan derneklerden sayılma kararı iptal edilir. Sonuç, Bakanlıkça ilgili valiliğe bildirilir ve valilik tarafından da ilgili derneğe bilgi verilir 2- Kamuya Yararlı Derneklere Sağlanan İmkanlar Kamuya Yararlı Dernek statüsü elde etmek isteyen dernekler, gerekli yasal prosedür dahilinde başvurularını yaparak “Kamu Yararına Çalışan Dernek” statüsünü kazanır ve hukukumuzda bu derneklere tanınan kolaylık, istisna ve muafiyetlerden yararlanırlar. a İzin Almadan Yardım Toplayabilme Kolaylığı 2860 sayılı Yardım Toplam Kanununun “Kişiler ve kuruluşlar, yetkili makamdan izin almadan yardım toplayamazlar. Ancak, kamu yararına çalışan dernek, kurum ve vakıflardan hangilerinin izin almadan yardım toplayabilecekleri, İçişleri Bakanlığının önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenip ilan edilir. İzin alınmadan girişilen yardım toplama faaliyetleri güvenlik kuvvetlerince derhal menedilir ve sorumlular hakkında kovuşturma yapılır.” denilmektedir. Kanunda da belirtildiği üzere kamu yararına çalışan dernek statüsü bulunan dernekler, Bakanlar Kurulu kararı olması şartıyla izin almadan yardım toplayabilmektedirler. İçişleri Bakanlığının önerisi ve Bakanlar Kurulunun kabul kararı ile izin almadan yardım toplama yetkisi verilen dernekler şunlardır; Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu Türkiye Milli Komitesi Derneği Ankara Tıp Fakültesi Nöroşirüji Kliniğine Yardım Derneği Türk Hava Kurumu Türkiye Kas Hastalıkları Derneği Eğitim Sağlık ve Kültür Derneği Omurilik Felçlileri Derneği Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Türkiye Kızılay Derneği Kimse Yokmu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği b Kamuya ve Mazbut Vakıflara Ait Arsa ve Arazileri Satın Alabilme Kolaylığı tarih ve 748 sayılı Emvali Milliye ve Metrukeden veya Mazbut Vakıflardan Bazı Müessesat ile Belediyelere Satılabilecek Arazi ve Arsalar Hakkındaki Kanunun 1. Maddesinde “ Menafi Umumiyeye Hadim Müessesat ile Belediyelere ve Ticaret ve Sanayi ve Ziraat Odalarıyla Borsalara ve Hükümet veya Sanayi ve Maadin Bankası tarafından gerek resen ve gerek iştirak suretiyle vücuda getirilecek fabrika ve müessesata, emvali milliye ve metrukeden veya mazbut vakıflardan lüzumu görülecek arazi ve arsalar, icra vekilleri heyeti kararıyla, idare heyetlerince takdir olunacak bedel mukabilinde satılabilir.” Denilmektedir. Buna göre; kamuya ve mazbut vakıflara ait arsa, bina ve arazilerden lüzumu görülenler, bu amaçla teşekkül olunacak Takdir Komisyonlarının belirleyeceği fiyat üzerinden Bakanlar Kurulu kararı ile Kamu Yararına Çalışan Derneklere satılabilmektedir. c KDV İstisnası Kamu Yararına Çalışan Dernekler; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi kanununun 17. Maddesinin 1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar ve 2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar fıkrasında belirtilen kapsamdaki mal ve hizmet teslimlerinde Katma Değer Vergisinden istisna maddesi şöyledir; 1. Kültür ve Eğitim Amacı Taşıyan İstisnalar Genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıfların a İlim, fen ve güzel sanatları, tarımı yaymak, ıslah ve teşvik etmek amacıyla yaptıkları teslim ve hizmetleri, b Tiyatro, konser salonu, kütüphane, sergi, okuma ve konferans salonları ile spor tesisleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri kültür ve eğitim faaliyetlerine ilişkin teslim ve hizmetleri, 2. Sosyal Amaç Taşıyan İstisnalar a Yukarıda sayılan kurum ve kuruluşların hastane, nekahathane, klinik, dispanser, prevantoryum, sanatoryum, kan bankası ve organ nakline mahsus bankalar, anıtlar, botanik ve zooloji bahçeleri, parklar ile veteriner, bakteriyoloji, seroloji ve distofajin laboratuvarları gibi kuruluşlar, öğrenci veya yetiştirme yurtları, yaşlı ve sakat bakım ve huzurevleri, parasız fukara aşevleri, düşkünevleri ve yetimhaneleri işletmek veya yönetmek suretiyle ifa ettikleri kuruluş amaçlarına uygun teslim ve hizmetleri, Bu hükme göre kamuya yararlı derneklerin bu tür faaliyetleri KDV den istisna edildiği için bu tür teslim ve hizmetler KDV’siz olarak sunulabilmektedir. d Veraset ve İntikal Vergisi Muafiyeti; Kamu Yararına Çalışan Dernekler, 7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 3. Maddesine göre her türlü intikal işleminde veraset ve intikal vergisinden muaftırlar. Bu hükme göre kamuya yararlı derneklere bağışlanan her türlü mal, gayrimenkul ve para veraset ve intikal vergisine tabi olmaksızın dernek mülkiyetine geçebilmektedir. e Emlak Vergisi Muafiyeti; Kamu Yararına Çalışan Derneklere ait Bina ve Araziler, 1319 Sayılı Emlak Vergisi kanununun 4/e ve 14/c maddeleri gereğince derneklere ait olup Kurumlar Vergisine tabi şirket ve iktisadi işletmelere ait olmamaları veya bunlara tahsis edilmiş bulunmamaları şartıyla bina ve arazi vergisinden daimi olarak muaf tutulmuştur. f Damga Vergisi Muafiyeti; Kamu Yararına Çalışan Dernekler, 488 sayılı Damga Vergisi kanununa ekli Damga vergisinden istisna edilen kâğıtlarla ilgili 2 Sayılı Tablonun 17. Maddesi gereği; Damga Vergisi kendilerine terettüp eden her türlü işlemlerinde, Damga Vergisi ödemesinden istisna tutulmuşlardır. g Harç Muafiyeti; Kamu Yararına Çalışan Dernekler, 492 sayılı Harçlar Kanununun 59/b Maddesi gereğince iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleriyle bu derneklere ait tesislerin ve bu tesislerin sonradan iktisap edecekleri gayrimenkullerin ve sair ayni hakların tescilleri ve şerhi gerektiren işlemleri ve bunların terkinleri işlemlerinde harç ödemesinden istisna tutulmuşlardır. h Siyah Plaka Kullanımı; Kamuya yararlı derneklerden Başbakanlıkça lüzumlu görülenler tarafından kullanılacak taşıtlar, 237 sayılı Taşıt Kanununun 1. Maddesinin d bendi gereğince siyah plaka verilmesi istisnasından yararlandırılmaktadır. i Bağışların Gider Yazılması İmkanı Normal Bağışlar; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89/ Kurumlar Vergisi Kanunu gereğince Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların bağış yapan şahıs ve şirketlerce vergi matrahından indirilebilmektedir. Özellikli Bağışlar; Yine Kamu Yararına Çalışan Derneklerin, GVK’nun 89/ Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamdaki faaliyetlerine ilişkin harcamaları ile bu kapsamdaki harcamalarda kullanılmak amacıyla yapılan her türlü bağış ve yardımların % 100’ü hiçbir kısıtlamaya tabi olmaksızın matrahtan indirilebilmektedir. GVK’nun 89/7. Maddesi kapsamdaki faaliyetler şu şekildedir; a Kültür ve sanat faaliyetlerine ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların gerçekleştirilmesi, b Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı, tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve tanıtımının sağlanması, c Yazma ve nadir eserlerin korunması ve elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması, d 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı, onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve nakil işleri, e Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey araştırmaları, f Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye'ye getirtilmesi çalışmaları, g Kültür envanterinin oluşturulması çalışmaları, h 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve güvenliklerinin sağlanması, i Somut olmayan kültürel miras, güzel sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye, stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve teçhizatın tedariki ile film yapımı, j Kütüphane, müze, sanat galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya modernizasyon çalışmaları, 3- Sonuç; Gelir ve Kurumlar vergisine tabi mükelleflerin değişik amaçlarla yaptıkları bağış ve yardımlar karşılığı aldıkları makbuzların muhasebeye işlenmesinde şu hususlara dikkat etmelerinde zaruret vardır; Öncelikle bağış yapılan dernek “kamuya yararlı bir dernek midir yoksa sıradan bir dernek midir? Bu konunun araştırılması önemlidir. Çoğunlukla dernek alındı makbuzlarında derneğin kamuya yararlı olup olmadığı yazıyor olsa bile bazı durumlarda bu hususu makbuzdan anlamak mümkün olamayabilmektedir. Kamuya yararlı dernekler listesi Maliye Bakanlığı tarafından VUK tebliğleri ile yayınlanmaktadır. Son olarak 152 sayılı VUK tebliğinde 339 adet derneğin ismi yer almaktadır. Şu anda 428 adet kamu yararına faaliyette bulunan dernek olup bunların tam listesi adresinde yayınlanmaktadır. “Kamuya Yararlı Dernek” statüsünde olmayan derneklere yapılan bağışların hiçbir şekilde gider yazılma imkanı bulunmamaktadır. Bu tür bağışların tamamının KKEG olarak dikkate alınması, işle ilgili değil de ortak veya yöneticilerin isteği ile yapılan bağış ve yardımlar ise örneğin yönetim kurulu üyesinin oğlunun okulu için okul koruma derneğine yapılan bağış gibi ilgili kişinin C/H’na borç yazılması veya brüt maaşına ilave edilmesi gerekebilecektir. “Kamuya Yararlı Dernek” statüsünde olan derneklere yapılan bağışların ise üst sınırı ise, dönem matrahının %5’idir. Kalkınmada öncelikli yörelerdeki mükellefler için bu sınır % 10 olarak hesap edilmelidir. Bu oranlar hesap edilirken sadece kamuya yararlı derneklere yapılan bağışlar değil, Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağışların toplamının dikkate alınması ve %5’i %10 aşan kısmın KKEG olarak kurum matrahına ilave edilmesi gerekmektedir. Yine Kamu Yararına Çalışan Derneklerin, GVK’nun 89/7. Maddesi kapsamdaki faaliyetlerine ilişkin harcamalarda kullanılmak amacıyla yapılan her türlü bağış ve yardımların tamamı hiçbir kısıtlamaya tabi olmaksızın matrahtan indirilebilmektedir. Bu tür bağış makbuzlarının ve ilgili dernekten alınacak yazıların tevsik edici belge olarak muhafaza edilmesi şarttır. Technical support unit Ofline New Personal Website =>>> SMMM Selahattin Şahin
Bağış ve yardımların yıllık beyannamede vergiye tabi gelirden indirilmesi bazı şartlara şartlardan birincisi, beyannamede toplanan gelirin pozitif olmasıdır. Başka bir deyişle; Zarar beyan eden gelir vergisi mükelleflerinin bağış ve yardımları indirim konusu yapmaları mümkün bulunmamaktadır. İkincisi, bağış ve yardımların aşağıda sayılan kurum ve kuruluşlara yapılmış olması gerekir. Sayılan kurum ve kuruluş dışındaki kişi veya kuruluşlara yapılacak bağış ve yardımlar indirim olarak dikkate alınamaz. Üçüncüsü, bağış ve yardımın makbuz karşılığında yapılmış olması gerekir. Dördüncü olarak ise yapılan bağış ve yardım tutarının dönem içinde gider yazılması mümkün değildir. Bağış ve yardımın ayni olarak yapılması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde takdir komisyonunca tespit edilecek değeri indirime esas alınır. Gelirin %5’i ile Sınırlı Bağışlar Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar Gelirle Sınırlı Olmayan Bağışlar • GVK’nın 89/5’inci maddesi gereğince; genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin ve Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarının inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı yıllık beyannamede bildirilen gelirden indirilebilir. • GVK’nın 89/6’ncı maddesi gereğince, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı, yıllık beyanname ile bildirilen gelirden indirilebileceği hükme bağlanmıştır. Konuyla ilgili açıklamalara 251 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nde yer verilmiştir. Buna göre söz konusu bağışların indirim konusu edilmesi için gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin bağışının dernek veya vakfa yapılmış olması gerekmektedir. İhtiyacı bulunanlara doğrudan veya başka organizasyonlar aracılığıyla yapılacak gıda, temizlik, giyecek ve yakacak yardımlarının yukarıda belirtilen maddeler kapsamında yapılmış bağış olarak değerlendirilmesi mümkün değildir. Bağışı kabul edecek dernek veya vakfın tüzüğünde veya senedinde ihtiyacı bulunanlara gıda, temizlik, giyecek ve yakacak yardımı yapabilmesine ilişkin hükümlerin bulunması gerekmektedir. Bununla beraber, dernek veya vakfın başka alanlarda da faaliyet gösteriyor olmasının, kamuya yararlı dernek veya vergiden muaf vakıf olup olmamasının uygulama açısından herhangi bir önemi mala ilişkin bilgileri eksiksiz olarak içerecek fatura, bağış yapılan dernek veyavakıf adına düzenlenecektir. Mal bedeli olarak faturada, bağışa konu malın maliyet bedeli yüklenilen KDV hariç yazılı olacaktır. Faturada “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresinin yer alması zorunludur. KDV Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının a bendinde 7104 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi ile eklenen parantez içi hüküm uyarınca gerçekleştirilen bu teslimler ile ilgili alış vesikalarında gösterilen veya bu mal ve hizmetlerin maliyetleri içinde yer alan katma değer vergisinin indirimi mümkündür. • GVK’nın 89/7 maddesi gereğince, kültür ve tabiat varlıklarının korunması ile kültürel vesanatsal etkinliklerin desteklenmesi amacıyla yapılan bağış ve yardımlar. GVK’nın 89/10 maddesi gereğince, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarınamakbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdî bağışların tamamı yıllık beyanname ile bildirilen gelirden indirilebilecektir. • GVK’nın 89/11 maddesi gereğince, iktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz mukabili yapılan ayni veya nakdi bağışların tamamı da yıllık beyanname ile bildirilen gelirden indirilebilecektir. Bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek ve matrahın %5’ine kadar olan kısmı indirim konusu yapılacaktır. • Ayrıca özel kanunlarda yer alan bağış ve yardımlara ilişkin hükümler saklıdır. Bağış ve yardımların Gelir Vergisi matrahından indirilebileceğine ilişkin özel hüküm içeren bazı kanunlar aşağıda ismen gösterilmiştir a Umumi hayata müessir afetler dolayısıyla alınacak tedbirlerle yapılacak yardımlara ilişkin 7269 sayılı Kanuna göre oluşturulan fona yapılan nakdi bağışların tümü ile milli yardım komiteleri veya mahalli yardım komitelerine makbuz karşılığı yapılan ayni/nakdi bağışlar, b 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununa göre üniversitelere, ileri teknoloji enstitüleri ile gelirlerinin en az dörtte üçünü münhasıran devlet üniversitelerinin faaliyetlerinin devam ettirilmesi ve desteklenmesini amaç edinmek üzere kurulan ve fiilen bu çerçevede faaliyette bulunan vakıflardan Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınanlara makbuz karşılığında yapılan bağışlar, c 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre yapılan bağış ve yardımlar, d 278 sayılı Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu Hakkındaki Kanuna göre yapılan nakdi bağışlar, e 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununa göre yapılan ayni ve nakdi bağışlar, f 2876 sayılı Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanununa göre yapılan ayni ve nakdi bağışlar, g 3388 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışlar, h 4122 sayılı Milli Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Seferberlik Kanununa göre yapılan ayni/nakdi bağışlar, i 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu’nun 76 ncı maddesine göre ilköğretim kurumlarına yapılan nakdi bağışlar, Sponsorluk Harcamaları GVK’nın 89/8’inci maddesi uyarınca 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50’si yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirim konusu yapılabilecektir. Mükelleflerin adlarının anılması koşuluyla, 1. Resmi spor organizasyonları için yapılan saha, salon veya tesis kira bedelleri, 2. Sporcuların iaşe, seyahat ve ikamet giderleri, 3. Spor malzemesi bedeli, 4. GSGM’nin uygun göreceği spor tesisleri için yapılan ayni ve nakdi harcamalar, 5. Sporcuların transfer edilmesini sağlayacak bonservis bedelleri, 6. Spor müsabakaları sonucuna göre sporculara veya spor adamlarına prim mahiyetinde ayni ve nakdi ödemeler, gibi harcamalar sponsorluk harcaması olarak değerlendirilecektir. Ar-Ge ve Tasarım İndirimi Ar-Ge ve tasarım indirimi 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda38 düzenlenmiş bulunmaktadır. GVK’nın, mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ünü “Ar-Ge İndirimi” olarak yıllık beyanname ile bildirilecek gelirlerden indirilebilmelerine ilişkin düzenlemesi 6728 sayılı Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 15’inci maddesi ile tarihinden itibaren yürürlükten kaldırılmış, yine 6728 sayılı Kanunun 60’ıncı maddesi ile tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanuna “Diğer Teşvik Unsurları” başlıklı 3/A maddesi eklenmiştir. Söz konusu 3/A maddesi hükmü uyarınca; gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının %100’ünü, bu kapsamdaki projelerin Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Ar-Ge ve yenilik projesi olarak değerlendirilmesi şartıyla, 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi ve 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca kazancın tespitinde indirim konusu yapabileceklerdir. Ayrıca bu harcamalar, 213 sayılı Kanuna göre aktifleştirilmek suretiyle amortisman yoluyla itfa edilecek, bir iktisadi kıymet oluşmaması hâlinde ise doğrudan gider yazılabilecektir. Kazancın yetersiz olması nedeniyle ilgili vergilendirme döneminde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki vergilendirme dönemlerine devredilebilir. Devredilen tutar, takip eden yıllarda 213 sayılı Kanuna göre her yıl belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacaktır. Araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan giderlerden Ar-Ge indirimi hesaplanmayacaktır. Ar-Ge indirimi tutarının hesabında tamamen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılan amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortismanlar ile başka faaliyetlerde de kullanılan makine ve teçhizat için hesaplanan amortismanların bu kıymetlerin araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanıldıkları gün sayısına isabet eden kısmı dikkate alınabilecektir. Öte yandan 5746 sayılı Kanunun 6676 sayılı Kanunun 28’inci maddesi ile tarihi itibariyle değişik 3’üncü maddesi uyarınca; teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve tekno girişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile Kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamalarının tamamı, Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının ve 193 sayılı GVK’nın 89 uncu maddesi uyarınca tarihine kadar ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilecektir. Girişim Sermayesi Desteği 7262 sayılı Kanunun 19 uncu maddesi ile 5746 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine eklenen ve tarihi itibariyle yürürlüğe giren 13 üncü fıkra düzenlemesi ile Girişim Sermayesi Desteği uygulaması getirilmiştir. Buna göre; Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı bütçesinden teknoloji, teknolojik üretim ve yenilik faaliyetlerini desteklemek amacıyla girişim sermayesi fonlarına destek bütçesi aktarılabilecektir. Girişim sermayesi desteği kapsamında kaynakların aktarıldığı girişim sermayesi fonlarından ya da bu fonların yatırım yaptığı fonların yatırımlarından yararlanan şirketlere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından sağlanan sermaye desteklerinin beyan edilen gelirin veya kurum kazancının yüzde onunu ve öz sermayenin yüzde yirmisini aşmayan kısmı 193 sayılı Kanunun 89 uncu maddesi uyarınca ticari kazancın ve 5520 sayılı Kanunun 10 uncu maddesine göre kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılacaktır. Bu kapsamda yapılacak indirim tutarı yıllık Türk lirasını aşamaz.
kamu yararına çalışan vakıflara yapılan bağışlar